هویت جهرم در مذاکره پیوسته میان گذشته و آیندهاش شکل میگیرد
به گزارش اخبار جهرم، نوری گرم و مورب، که گویی از پسینگاهی در جنوب ایران،جهرم میتابد. بافتی از خاک خشک و آفتابخورده و گیاهان پراکندهای را به نمایش میگذارد که از تشنگی زمین حکایت دارد.گنبد سنگی و باستانی در پیشرو، بلوک سیمانی و امروزی در عمق میدان، و پسزمینهای از کوههای سترگ و بیزمان!
پرترهای از یک شهر در حال گذار و گفتگویی است که قرنها را در یک لحظه به هم پیوند میزند. مصالح آن، سنگهای نتراشیده و ماسهایرنگ و کار دست. طاق ورودیاش که سایهای عمیق را به درون میکشاند، گویی گذرگاهی به زمانی دیگر است.بر فراز تپهای کوچک در دامنه کوه، چون نگهبانی خاموش، نظارهگر شهر است.
آنسوتر نگاه به آپارتمان مدرن معطوف میشود. فرم آن از هندسهای سخت و صلب، تکرار پنجرهها و بالکنها، سطوح صاف و کارخانهای و رنگهای بژ و سفید امروزی تشکیل شده است. عمودی بودن آن در تضاد کامل با قامت افقی و خاکنشین قدمگاه قرار دارد. بلکه سرپناهی برای زندگی مدرن باشد! شاید!
این تصویر، گفتگویی است میان دو نظام ارزشی: حفظ میراث به عنوان یک ارزش فرهنگی در برابر تأمین مسکن و توسعه به عنوان یک ضرورت اجتماعی-سیاسی.
خانوادههایی که در این آپارتمان زندگی خواهند کرد، بخشی از این داستان هستند. آنها به دنبال فرصت، امنیت و زندگی بهتر هستند. نیازهای آنها واقعی و فوری است و تقاضایی را ایجاد میکند که این ساختمانها برای پاسخ به آن ساخته شدهاند. این نگاه، به ساختمان مدرن وجههای انسانی میبخشد و آن را از نقش یک «شرور» صرف در این روایت خارج میکند.
حال، منظر روایت به کوههایی معطوف میشود که پسزمینه کل صحنه را تشکیل میدهند. مقیاس عظیم، بافت ناهموار و باستانی و حضور بیتفاوت آنها، کوه را به کهنترین شخصیت این قاب بدل کرده است.
او طلوع و غروب امپراتوریها، از جمله ساسانیان را که نخستین بار بر دامنههایش بنایی ساختند، به چشم دیده است!
از منظر او، قرنهایی که قدمگاه را از آپارتمان جدا میکند، لحظهای بیش نیست.
او(کوه) هم گنبد باستانی و هم آپارتمانهای مدرن را در برابر عظمت خود کوچک مینماید!
در نهایت، سه عنصر سنگ، سیمان و کوهستان به هم میپیوندند.پرترهای از یک همزیستی پیچیده.این دو بنا همسایهاند؛ از یک نور بهره میبرند، در یک افق شریکاند و به یک شهر تعلق دارند. این همجواری بصری یک استثنا نیست، بلکه تعریف دقیق یک شهر تاریخی زنده است.
هویت جهرم در همین مذاکره پیوسته میان گذشته و آیندهاش شکل میگیرد و پرسشی تأملبرانگیز را پیش میکشد: این گفتگو صد سال دیگر چگونه خواهد بود؟ آیا آپارتمان امروزی، خود به یک اثر تاریخی بدل خواهد شد؟ آیا قدمگاه همچنان پابرجا خواهد بود؟
شاید…
عکس و متن: محمد شاهعلی