اگر برای کوچکترین درد مُسکن میخورید این متن را بخوانید/ لطفا برای هر دردی قرص ضد درد نخورید!
“فشار به کبد از عوارض مصرف بی رویه مُسکن ها”
داروهای مسکنِ حاوی اپیوئید مانند کدئین، کاربرد زیادی در پزشکی دارند اما مصرف بی‌رویه آنها برای هر ناراحتی از سردرد گرفته تا برخی دل‌دردها خطرناک است و متخصصان دارویی با ارائه تشبیهی در این باره می‌گویند که “با گلوله توپ به گنجشک شلیک نکنید.”
داروهای مسکن شامل ترکیباتی هستند که اپیوئید خوانده می‌شود و مانند مرفین عمل می‌کنند. اپیوئیدها به گیرنده‌های مخصوصی در سیستم عصبی -به ویژه در مغز- متصل می‌شوند تا تأثیر خود را نشان دهند.
اپیوئیدها قوی‌ترین مسکن‌هایی هستند که به صورت دارو در دسترس‌اند و قویتر از آنها داروهای بیهوشی است. اپیوئیدها نوعی ترکیبات روانگردان هستند و مرفین قدیمی‌ترین و مهمترین ماده مخدریست که انسان می‌شناسد.
این روزها در مصارف پزشکی به جای مشتقات طبیعی خشخاش مانند تریاک از اپیوئیدها استفاده می‌شود که در فرآیندی شیمیایی تهیه می‌گردند. مثلأ قرص‌های کدئین یکی از اپیوئیدها هستند.
تأثیر این ترکیبات در بدن انسان همیشه یکسان نیست. برخی اپیوئیدها در قالب قرص مسکن در روده جذب می‌شوند. آنها پس از بلع مدتی در معده هستند تا به صورت محلول درآیند و بعد که به روده می‌رسند، جذب خون می‌شوند و معمولأ سه ساعت زمان نیاز دارند تا اثر خود را نشان دهند.
هرچه مصرف این داروها بیشتر باشد، تأثیر آنها کمتر می‌شود.
در نتیجه مصرف‌کننده باید به طور مرتب دوز آن را بیشتر کند تا به تسکین درد برسد. او از نظر جسمی و روحی به آن وابسته می‌شود. این وابستگی ممکن است به جایی برسد که فرد برای هر درد کوچکی نیازمند مسکن باشد.
اپیوئیدها هرچند اغلب عوارض جانبی اندکی دارند اما مصرف بی‌رویه آنها باعث تهوع، استفراغ یا در درازمدت یبوست می‌شود.
از آن مهمتر آنها به کبد هم فشار می‌آورند.
همچنین مصرف مداوم قرص استامینوفن می تواند باعث افزایش ریسک ابتلا به بیماری های قلبی و سکته در افراد با فشارخون بالا بشود.
«دانیال فرهیخته – کارشناس بهداشت»
