خدمات خاندان ضیغمی در جهرم
به گزارش اخبار جهرم، مرحوم سیدعلیاکبر ضیغمی فرزند سید محمد، از اعیان و خیّران نیکنام جهرم در سال ۱۲۶۳ در جهرم به دنیا آمد. برادر وی، به دلیل انتساب به سادات، فامیل محمدی را برای خود برگزید. سیدعلیاکبر با یکی از بستگان خود به نام حاجیه نجبا خانم ضیغمی ازدواج کرد که حاصل آن سه فرزند به نامهای: سیدعلیمحمد(معروف به شاپور)، سادات و شریعت است.
تلاش مرحوم ضیغمی در آبادانی، توسعه و امنیت شهرستان جهرم زبانزد خاص و عام بود، به طوری که رؤسای ادارات دولتی جهرم نیز از مشاورههای وی استفاده میکردند. همیاری و همدردی وی با عشایر فارس در مقابل فشارهای حکومت وقت و به دنبال آن درگیری با عوامل نظامی و عدم قبول شروط حکومتی، منجر به مهاجرت و تبعید ایشان به به منطقۀ قیروکارزین مدت ۷ سال، از سال ۱۳۲۰ تا ۱۳۲۷ شد.
مرحوم طوفان در این زمینه مینویسد: «در دهۀ بیست، وی [مرحوم ضیغمی] از یکی دو نفر از طرفداران و وابستگان ایل قشقایی، [از جمله حسینخان شکوهی] را ضمانت کرده بود. مقامات مربوط، افراد مزبور را که متواری بودند احضار کردند. همین امر باعث شد که یکی دیگر از سیاستمداران جهرم، ذهن ریاست ژاندارمی وقت جهرم را مشوّش و چنین وانمود کند که ضیغمی نیز قصد طغیان و یاغیگری و مخالفت با دولت دارد. بالاخره در نتیجۀ گزارشهای جعلی و بزرگ نمودن قضیه، چون دولت در نظر داشت که با وقوع قضایای شهریور ۱۳۲۰امنیت کشور را دوباره تأمین کند، با رسیدن این اخبار با تصور آنکه واقعاً در این شهر وقایع نامطلوبی در شرف اتفاق است، قشونی به فرماندهی سرهنگ گیلانشاه با مهمات کافی به جهرم اعزام داشت و بدونآنکه به ماهیت امر رسیدگی کامل شود بدون مقدمه، خانۀ نامبرده را گلولهباران و خراب کردند. در این ماجرا، تمام اسباب خانه و اثاثیۀ سید علیاکبر غارت شد و خود نیز شبانه گریخت و چند سال مقیم مناطق گرمسیر فارس بود. با شکایات متوالی مرحوم ضیغمی در اواخر عمرش، قضیه بر اولیای امر آشکار شد و ستاد ارتش نیز تا حدودی جبران خسارت وی کرد.»
برخی سالخوردگان جهرمی نیز این واقعه را به یاد دارند که دو عراده توپ ارتش را جلوی قدمگاه مستقر کرده بودند و خانۀ مرحوم ضیغمی را در روزی بارانی به توپ بستند. با شلیک اول، برجهای منزل فروریخت و نگهبانانی که با پیادهنظام ارتش مشغول جنگ بودند گریختند. گلولۀ دوم توپ در وسط حیاط منزل ضیغمی منفجر شد. این توپها تا مدتها در جلو قدمگاه نگه داشتند و مردم به تماشا میرفتند و بعدها به پادگان جهرم انتقال دادند و این واقعه سبب استقرار هنگ ژاندارمری در سال ۱۳۲۰ در جهرم شد.
مرحوم ضیغمی فردی خوشرو، خوشقلب و از افراد خیّر محلۀ گازران بود و در امور خیر تشریک مساعی فراوان با علما، از جمله مرحوم آیتالله حاج سید ابراهیم حقشناس داشت؛ مثلاً در زلزلۀ قیر و لار در سال ۱۳۵۱، مرحوم ضیغمی با مرحوم آیتالله حقشناس همکاری داشت و مرحوم آیتالله حقشناس به دلیل قلب رئوف و ذات سلیم وی احترام خاصی برای ایشان قائل بود.
مرحوم ضیغمی آثار و ابنیۀ خیریهی بسیاری را از خود در جهرم به یادگار گذاشته است؛ دو مدرسۀ دخترانه و پسرانۀ روبهروی امامزاده حسین(ع)، اهدای زمین مسجد، کتابخانه، سالن اجتماعات و پایگاه مقاومت بسیج شهیدنامجو، تأمین هزینۀ احداث یک درمانگاه، اهدای زمین برای ساختمان مرکز آموزشی هلال احمر، اهدای زمین و تأمین بخشی از هزینههای ساخت اولین جایگاه پمپ بنزین جهرم در منطقۀ هواشناسی، تأمین هزینههای برگزاری مراسم سوگواری محرم و صفر، تحت پوشش قراردادن خانوادههای ایتام و… . املاک بیشماری از مرحوم ضیغمی در ضلع جنوب شرقی جهرم و میدان قدیم طیاره و اطرافش و غیر آن برای امور بهداشت و رشد اشتغال وقف شده است. نام شادروان سید علیاکبر ضیغمی جهرمی در سال ۱۳۸۲ در فهرست خیّران مدرسهساز کشور به ثبت رسید.
همچنین حاجیه خانم نجبا ضیغمی، بانی اهدای زمین و بنای حسینیهای در محلهی گازران به نام آیتالله طالقانی(به دلیل اینکه مرحوم آیتالله طالقانی نخستین امام جمعهی جمهوری اسلامی بودند)، است.
سیدعلیاکبر ضیغمی در ۹۷سالگی در سال ۱۳۶۰ در جهرم فوت کرد و در مقبرهی خانوادگی در امامزاده حسین(ع) جهرم به خاک سپرده شد.
برخی منابع:
شهرستان جهرم، کودتای ۲۸مرداد و خانهبهدوشیهای من، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، یادداشت مهندس سیدعلی ضیغمی جهرمی(نوهٔ مرحوم سیدعلیاکبر ضیغمی)
#بزرگان_جهرم
