پیش‌بینی سال ۱۳۵۴ وزارت نیرو به واقعیت تبدیل شد / جهرم دچار بحران کم‌آبی شدید
به گزارش اخبار جهرم، پروفسور عزت‌الله رئیسی اردکانی پدر علم هیدروژئولوژی ایران:
به خاطر کمبود بارش‌ها و استفاده غیراصولی از ذخایر آبی، بیشتر آبخوان‌های ایران از ذخایر زیرزمینی تخلیه شده‌اند. امروز ما با حفر چاه‌های متعدد، به جای استفاده از آب سالانه، به سراغ ذخایر چند صد ساله رفته‌ایم. این آب‌های زیرزمینی، ذخایری هستند که طی صدها سال شکل گرفته‌اند و فقط یک بار قابل مصرف هستند و با برداشت آنها آبی جایگزین نمی‌شود. حالا ما در عرض چند دهه آنها را مصرف کرده‌ایم.
در منطقه جهرم، بر اساس مطالعات علمی و مقالات منتشرشده در مجامع بین‌المللی، میانگین آب زیر زمینی یک بازه ۳۰ ساله حدود ۱۲۰ میلیون مترمکعب بوده است، اما با حفر چاه، برداشت سالانه به بیش از ۱۳۵ میلیون مترمکعب رسید. حجم ذخیره یک بار مصرف آب زیرزمینی این منطقه حدود ۶۲۰ میلیون مترمکعب بود و ما تنها در مدت ۳۵سال، اضافه برداشتی معادل ۱۵ میلیون مترمکعب در سال داشته‌ایم و حجم قابل ملاحظه‌ای از حجم ذخیره را برداشت کرده و بحران آب ایجاد شده است.
در سال ۱۳۵۴، در گزارش‌های وزارت نیرو تاکید شده که جهرم در معرض بحران آبی قرار گرفته و اگر این وضعیت ادامه یابد، طی ۳۰ تا ۴۰ سال آینده با کم‌آبی شدید مواجه خواهد شد. این پیش‌بینی امروز به واقعیت تبدیل شده است.
در گذشته، در سال‌های خشکسالی از ذخایر ترسالی استفاده می‌کردیم، اما امروز دیگر این ذخایر وجود ندارند. در حال حاضر، هر سال فقط به بارندگی وابسته‌ایم؛ اگر بارندگی زیاد باشد، کشاورزی رونق می‌گیرد و اگر نباشد، بحران آغاز می‌شود.
متأسفانه، ما ضعف‌های مدیریتی خود را پشت واژه «تغییر اقلیم» پنهان می‌کنیم. در حالی که اثرات تغییر اقلیم در مقایسه با برداشت‌های غیرمجاز و بدون برنامه، ناچیز است. این اشتباه باعث می‌شود به جای درمان مشکل، به دنبال توجیه باشیم. ما واژه‌هایی مانند «ناترازی» را به کار می‌بریم، در حالی‌که باید بپذیریم مشکل اصلی، «فقدان مدیریت» است.
تنها راه ممکن برای مدیریت منابع آب و مقابله با بحران خشکسالی، آغاز تغییر از درون جامعه است. این مردم هستند که باید بپذیرند تغییر الگوی مصرف آب یک ضرورت است، نه یک انتخاب. کشاورزان باید آگاهانه تصمیم بگیرند که چه محصولی بکارند، چقدر بکارند و با چه روشی آبیاری کنند.
