لحظه تحویل سال به چه معنی است و چگونه محاسبه میگردد؟
دکتر سیدمحمد ذبیحینپور، پژوهشگر در زمینه نجوم و عضو هیئت علمی گروه فیزیک دانشگاه پیام نور جهرم در گفتوگو با اخبار جهرم:
تحویل سال یک پدیده نجومی است و اساس دقیقترین و بهترین گاهشماری در بین تقویم های موجود در جهان، یعنی تقویم ملی ایرانیان است.
این تقویم، میراث هوشمندی، تلاش و محاسبات دقیق دانشمندان گذشته ما میباشد. حال اگر یکی از این دایرهها را دایره البروج و دیگری را استوای سماوی فرض کنیم، دو نقطه تلاقی آنها را، نقاط اعتدال بهاری (لحظه تحویل سال) و اعتدال پاییزی (لحظه شروع ماه مهر) می نامند. می دانیم که دو دایره هم مرکز و هم اندازه که با هم زاویه دارند، یکدیگر را در دو نقطه قطع می کنند.
دایره البروج مسیر ظاهری حرکت خورشید در طول یک سال از دید ناظر زمینی و استوای سماوی، دایرهای است که محیط کره آسمان را به دو قسمت شمالی و جنوبی تقسیم میکند. به عبارتی دیگر از دید ما، هر سال، خورشید یک مسیر دایره ای را در مدت تقریبی ۳۶۵ روز و شش ساعت و پس از عبور از ۱۲ برج سال تکمیل نموده و لحظه رسیدن آن به نقطه اعتدال بهاری را لحظه تحویل سال در نظر می گیریم.
نکته جالب آن است که مدت زمان چرخش خورشید به دور دایره البروج(در واقع چرخش زمین به دور خورشید) در سالهای مختلف با هم دقیقاً برابر نیست و تاثیر عواملی مانند جاذبه ماه و مشتری باعث می گردد که طول سالهای مختلف دقایقی با هم تفاوت داشته باشند. اما در تقویم جلالی، با در نظر گرفتن دقیق و هوشمندانه سالهای کبیسه، نظم گاهشماری حفظ شده است.
زمان تحویل سال ۱۴۰۲، روز سهشنبه ۱ فروردین ۱۴۰۲ ساعت ۰۰ و ۵۴ دقیقه و ۲۸ ثانیه بامداد خواهد بود.
